สมัยอาณาจักรขนาดเล็ก (1,200-700 ปีก่อนคริสต์ศักราช )
นอกจากชนชาติต่างๆที่มีบทบาทต่อการสร้างอารยธรรมในตะวันออกกลางที่เป็นต้นกำเนิดของอารยธรรมตะวันตก ที่กล่าวมาแล้วข้างต้นยังมีชนชาติอื่นๆในตะวันออกอีกหลายชนชาติที่สำคัญ ได้แก่ พวกฟินีเซียและฮิบรู
5.1 พวกฟินีเซีย
พวกฟินีเซียเป็นชื่อที่ชาวกรีกใช้เรียกพวกแคนาไนต์ (Canaite) ที่อาศัยอยู่ชายฝั่งทะเลเมดิเตอร์เรเนียนในซีเรีย (ปัจจุบันคือ เลบานอน) ชาวฟินีเซียมีความสามารถทางการค้า สร้างเรือเดินสมุทรและจัดตั้งอาณานิคมหรือเมืองลูกก่อนชาวกรีกตั้งแต่ศตวรรษที่ 21 ก่อนคริสต์ศักราช พวกเขาเดินเรือไปไกลถึงเกาะอังกฤษเพื่อซื้อดีบุก แร่เงิน และทองแดง ที่สเปนสร้างอาณาจักรคาร์เทจ ( Carthage) ทางตอนเหนือของแอฟริกา และอาณาจักรในเกาะชิชิลีในทะเลเมดิเตอร์เรเนียนนอกจากนี้พวกเขายังมีความสามารถในการทำเครื่องเรือน เครื่องแก้ว เครื่องโลหะ และเครื่องประดับ และรู้จักย้อมผ้าโดยใช้สีจากเปลือกหอย
อย่างไรก็ดีพวกฟินีเซียไม่ใช่นักสร้างสรรค์ ไม่มีผลงานทางวรรณกรรมหรืองานศิลปะที่สำคัญ มรดกที่สำคัญ ได้แก่ การนวัตกรรมตัวอักษรที่ใช้แทนเสียงโดยปรับปรุงแก้ไขอักษรเฮียราติก ซึ่งเป็นตัวเขียนของอียิปต์ และอักษรลิ่มจนเป็นพยัญชนะ 22 ตัว ไม่มีสระ อักษรของฟินีเซียเป็นที่นิยมแพร่หลายทั่วไป และชาติต่างๆได้นำไปดัดแปลงเป็นตัวอักษรของตนโดยเฉพาะในภาษากรีกและละตินจึงถือว่าเป็นต้นตระกูลของอักษรของชาติตะวันตก พวกฟินีเซียยังมีบทบาทสำคัญในการเผยแพร่อารยธรรมในแถบเมโสโปเตเมียและลุ่มแม่น้ำไนล์ไปยังตะวันตกทั้งก่อให้เกิดการแลกเปลี่ยนวัฒนธรรมซึ่งกันและกันระหว่างอู่อารยธรรมต่างๆเมื่อ 750ปี ก่อนคริสต์ศักราช พวกอัสซีเรียได้ยึดครองดินแดนที่สำคัญๆ ของพวกฟินีเซียได้เกือบทั้งหมดยกเว้นเมื่องไทร์ (Tyre) ต่อมาใน 571ปี ก่อนคริสต์ศักราชได้ตกเป็นของพวกคาลเดียนหรือพวกบาบิโลนใหม่ส่วนอาณาจักรคาร์เทจได้ถูกกองทัพโรมันทำลายในสงครามพิวนิค (Punic Wars) เมื่อ146ปี ก่อนคริสต์ศักราช
5.2 พวกฮิบรูหรือยิว
พวกฮิบรู (Hebrew) หรือ ยิว (Jew) เป็นชนเผ่าเซมิติกเรื่องราวของพวกเขาปรากฏในพันธสัญญาเก่าครั้งหนึ่งเคยประสบความสำเร็จในการสร้างราชอาณาจักรและขยายเป็นจักรวรรดิอิสราเอล แต่ไม่สามารถผดุงรักษาไว้ได้ในสมัยอาณาจักรบาบิโลนใหม่พวกยิวถูกกวาดต้อนไปเป็นทาสต่อมาตกอยู่ใต้การปกครองของเปอร์เซีย กรีก และโรมัน ใน ค.ศ.70 พวกฮิบรูได้ก่อกบฏต่อจักรวรรดิโรมัน และถูกทัพโรมันปราบปรามจนกลายเป็นชนเผ่าเรร่อน และต้องอยู่อย่างกระจัดกระจายในดินแดนต่างๆทั้งในอาเชียและยุโรป พวกเขาจึงแสวงหาดินแดนแห่งคำสัญญา ได้แก่ ดินแดนปาเลสไตน์ที่เชื่อว่าเป็นดินแดนที่พระยาห์เวห์ (Yahwah) ทรงประทานให้แก่อับราฮัม ศาสนฑูตและบรรพบุรุษคนสำคัญหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 ฝ่ายพันธมิตรตกลงให้จัดตั้งประเทศอิสราเอลขึ้นบนดอนแดนปาเลสไตน์เพื่อให้เป็นที่อยู่ของชาวฮิบรูหรือยิวซึ่งกลายเป็นปัญหาทางการเมืองที่สำคัญในปัจจุบัน
 |
| ฮิบยูหรือยิว
มรดกที่สำคัญของชาวฮิบรู
มรดกที่สำคัญที่ชาวฮิบรูทิ้งไว้ คือการนับถือพระเจ้าองค์เดียว ได้แก่ พระยาห์เวห์ หรือพระเยโฮวาห์ (Jehovah) หรือพระเป็นเจ้า (God) ในคริสต์ศาสนา พวกฮิบรูได้บันทึกความผูกพันระหว่างตนกับพระยาห์เวห์และประวัติศาสตร์ของเผ่าในพันธสัญญาเดิม (Old Testament) ซึ่งเป็นภาคแรกของพระคำภีร์ไบเบิลและเป็นบทบันทึกเรื่องราวของประวัติศาสตร์ยุคโบราณที่สะท้อนให้เห็นถึงแนวคิด วัฒนธรรม ขนบธรรมเนียมประเพณีโบราณ และความเป็นอยู่ของผู้คนต่างๆ ทั้งยังเป็นวรรณกรรมที่ยิ่งใหญ่ ซึ่งมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อพัฒนาการทางวัฒนธรรมยุโรป คือเป็นองค์ประกอบพื้นฐานของการมองประวัติศาสตร์อารยธรรมตะวันตก ศาสนาของพวกฮิบรู หรือศาสนายูดาห์ (Judaihn) และการนับถือพระเจ้าองค์เดียวซึ่งเป็นพระเจ้าของความถูกต้องและความเมตตากรุณา อันเป็นต้นกำเนิดของคริสต์ศาสนาและศาสนาอิสลามด้วย ซึ่งศาสนาทั้งสามต่างมีอิทธิพลต่อการสร้างอารยธรรมโลก พวกฮิบรูไม่ยอมรับพระเยซูเป็นบุตรของพระเป็นเจ้าและไม่ยอมรับพันธสัญญาใหม่ (New Testament) ซึ่งเป็นภาพที่สองของพระคำภีร์ไบเบิลและเป็นเรื่องราวเกี่ยวกับพระเยซู ดังนั้น ศาสนายูดาห์กับคริสต์ศาสนาจึงแยกออกจากกัน
ความสำคัญของประวัติศาสตร์อารยธรรมเมโสโปเตเมีย
เนื่องจากอารยธรรมเมโสโปเตเมียเป็นอารยธรรมเก่าแก่ที่สุดของโลก ที่มีหลักฐานทางประวัติศาสตร์บันทึกไว้ เป็นจุดเริ่มต้นของอารยธรรมโบราณก่อนที่จะมีอารยธรรมต่างๆเกิดขึ้น ทำให้การศึกษาประวัติศาสตร์ของอารยธรรมเมโสโปเตเมียมีความสำคัญอย่างมาก ทำให้ทราบถึงเรื่องราวความเป็นมาของอารยธรรมเมโสโปเตเมีย และสามารถนำความรู้ไปใช้ในการศึกษาต่อไปได้ยิ่งๆขึ้นไป
มรดกที่สำคัญของอารยธรรมเมโสโปเตเมีย
1.อารยธรรมชาวสุเมเรียน
1.1 การปกครองแบบนครรัฐ (city state) โดยชาวสุเมเรียนเป็นพวกแรกที่พัฒนาการเมืองของตนในรูปของนครรัฐนับว่าเป็นรูปแบองค์กรทางการเมืองที่เก่าแก่ที่สุดของโลก
1.2 การเพาะปลูกและการชลประทาน ซูเมอร์เป็นแหล่งเพาะปลูกที่เก่าแก่ที่สุดในโลกนอกจากนี้ชาวสุเมเรียนยังได้สร้างระบบชประทานขึ้นเป็นครั้งแรกของโลก
1.3การประดิษฐ์อักษรที่เก่าแก่ของโลกเรียกว่าอักษรคูนิฟอร์ม (cuniefrom) ซึ่งมีอิทธิพลต่อการเขียนตัวอักษรกรีกและโรมันต่อมา
2.อารยธรรมของชาวอัคคาเดียน
มีการสถาปนาการปกครองและจักรวรรดิขึ้นเป็นจักรวรรดิแรกของโลก นับเป็นพื้นฐานในการตั้งจักรวรรดิของมนุษย์ในยุคต่อมา
3.อายธรรมชาวอะมอไรต์
เกิดประมวลกฎหมายฮัมมูราบีซึ่งเป็นประมวลกฎหมายที่เก่าแก่ที่สุดในโลก
4.อารยธรรมชาวฮิตไทต์
เป็นพวกแรกในสมัยโบราณที่รู้จักใช้เหล็ก
|
